Hypnose

Foto: een mede-deelnemer aan een retraite (Yoga & Sup van Joachim Meire) rust, neuriet en speelt in een hangmat op het domein Cadzandië. 

Hypnose

Onlangs volgde ik een sessie Kunst heelt - Hypnose in Kunsthal Gent. De organisatie was in goede handen van Artshizzle en het geheel werd zacht begeleid door de warme stem en sprankelende persoonlijkheid van Michelle Hufkens, ook gekend als Intimichi. 

Na een introductie werden we in groep begeleid om bij onszelf een hypnotische trance toe te laten. In zo'n toestand ben je zowel helemaal ontspannen als volledig gefocust. Ik gaf mezelf snel over aan de instructies, hypnose voelt vertrouwd aan voor mij. Ik volgde tijdens mijn vierjarige therapie-opleiding tot oplossingsgericht cognitief systeemtherapeut (wat een naam) een specialisatie hypnose aan het Korzybski Instituut. Als klinisch psycholoog en tabakoloog werd het installeren van zelfhypnose één van mijn meest gebruikte instrumenten om cliënten te helpen bij gewenste gedragsverandering. Het zelf mogen ervaren van hypnose voelt als een cadeau en een belangrijke meerwaarde om zelf de opgedane ervaringen en kennis door te geven. Het gaat hier niet over showhypnose waarin deelnemers soms voor schut gezet worden op een podium terwijl het publiek buldert van het lachen. Hypnose voor therapeutische doeleinden gebeurt zacht en sereen waarin je op elk moment als deelnemer zelf de touwtjes in handen hebt. 

Het onderwerp van deze avond was de zoektocht naar je spelende zelf. Nadat Michelle Hufkens voor de deelnemers eerst een veilige ruimte gecreëerd had, nam ze ons mee naar een plek waar onze spelende zelf aanwezig is. Hoe ziet de situatie eruit waarin je jezelf toelaat om te mogen spelen? Wat ruik je? Wat voel je? Wie of wat zie je om je heen? Welke geluiden hoor je allemaal? Kun je er iets proeven? 

De hangmat

Ik werd terug gekatapulteerd naar Groepsaccommodatie Cadzandië waarin ik al meermaals het geluk had een retraite te volgen. Deze keer, begin juni 2017, volgde ik een Yoga & Sup weekend gegeven door Joachim Meire. Ik zie mezelf pauze nemen in een azuurblauwe hangmat die tussen twee bomen ophangt. De dag was begonnen met enkele yoga-oefeningen in Zaal Vergezicht waarin je inderdaad eindeloos door de ramen kon kijken naar het idyllische polderlandschap van Cadzand. Na de yoga werden we op een smakelijke lunch getrakteerd, tijd voor een siësta dus. We genoten van een uitbundige lentezon en het gezoem van de insecten maakte het hoorbaar dat de zomer duidelijk in aantocht was. Naast me hingen nog twee hangmatten. In één daarvan lag een andere deelneemster te rusten. Ze neuriede een wiegeliedje en ondertussen schommelde ze met haar rechterbeen, die uit de hangmat hing, heen en weer. Ik moest glimlachen. Ik weet nog dat ik me afvroeg of ik die rust ook thuis zou kunnen voelen. Ik was net een half jaar gescheiden en wist op dat moment niet dat ik nog twee keer zou verhuizen en nog een keer van partner zou veranderen. 

De retraite in Cadzand voelde als een bevoorrechte tijd- en ruimtebubbel waarin ik even aan alle zorgen kon ontsnappen door mezelf over te geven aan het ritme van yoga, wandelen, suppen, lekker eten en zalig niets doen. De overgave bracht rust. De weinige prikkels kon ik helemaal ontvangen en staan me nog helder bij: de warme zonnestralen, het zachte neuriën, het gevoel van de comfortabele hangmat, de geur van de weelderige bloemen en de zure nasmaak van de gepekelde groenten. Later die dag reden we met een cabrio, het dak open, onze haren wapperend in de wind naar het strand. We rolden onze broeken omhoog tot op onze knieën en liepen langs de waterlijn terwijl we elkaar nat spetterden. We speelden als kleine kinderen.    

Zeven jaar geleden nam ik een foto van dat moment om het rustgevende gevoel te bewaren. De voorbije jaren heb ik er al vaak naar teruggekeken. De foto werkt als een hypnotisch anker waarbij je door middel van een extern hulpmiddel (bijvoorbeeld een foto, een handbeweging, een geur, een talisman, een muziekfragment, enzovoort) onmiddellijk een reactie kunt oproepen. In mijn geval roept de foto een toestand van rust op waardoor ik zin krijg om te spelen. Voor mij hangen die twee toestanden samen en ze werken langs beide richtingen. In een ontspannen toestand van rust, lukt het vlot om te spelen. Maar ook als je erg gespannen en moe bent, helpt spelen om terug ontspanning en rust te vinden. Wie zich ontspannen en rustig voelt, kan vervolgens het leven beter dragen. Je fysieke, mentale en emotionele batterijen laden op waardoor je ook met meer verbinding en empathie kan communiceren met jezelf en met anderen.

De hypnotische oefening van Michelle bracht mij naar het besef waarom ik Vertelmagie opgericht heb. Een onderneming waarin ik onder andere als spreker mag spelen op het podium en waarin ik anderen zelf op een ontspannen manier help hun stem te ontdekken om daarna zelf het podium te pakken. Hun verhalen kun je nalezen in de Community Zorgzame Stemmen. Een onderneming waarin het leven onder andere met ceremonies, levensverhalen en begeleidingstrajecten gevierd wordt van het begin tot het einde en alles daartussenin. 

Protocollen en procedures

Al zeventien jaar verricht ik daarnaast een klassieke job als psycholoog, waarvan de laatste vijf jaar in meerdere politiekorpsen. Een prachtige functie waarin je het verschil kan en mag maken, tegelijkertijd is het erg afgelijnd en onderhevig aan protocollen en procedures. Er is weinig ruimte om te spelen en te rusten in dergelijk strak hiërarchisch kader. Misschien zou het daar ook allemaal wat losser en informeler mogen?
Op de uitnodiging van Artshizzle stond het volgende genoteerd: ingesteldheid verwondering. Een gevoel dat meteen de schouders doet zakken waardoor je minder weerstand en meer openheid ervaart. Een ideale voedingsbodem om rust, ontspanning en speelsheid toe te laten.  

Je kunt je afvragen of de gedachte (niet het feit want zeker kunnen we het niet weten) dat we maar eenmaal leven ons net dwingt tot serieuzer worden of net tot meer speelsheid. Wat wel een feit is: ik zie dagelijks veel mensen vast zitten in hun leven. Ze durven hun emoties niet tonen. Ze durven hun dromen niet na te jagen. Ze durven hun stem niet te laten horen. Ze ondergaan het leven volgens een strikte handleiding die niemand ooit geschreven heeft maar de persoon in kwestie toch in een strak keurslijf van willekeurige wetten gevangen houdt. Mijn onderneming houdt veel mensen hierdoor een spiegel voor. Durven we onszelf laten horen en zien? Durven we mijlpalen vieren, eren en herdenken? Durven we tonen wie we werkelijk zijn, ons kwetsbaar opstellen, gevoelens laten stromen en ervaren hoe helend dat kan werken? 

Inspanning en ontspanning 

In mijn onderneming laat ik mezelf toe te spreken, te schrijven, te spelen, het leven te ontdekken en kantelmomenten creatief vorm te geven. Ook mijn klanten ervaren het plezier en de rust die vrijkomt als je bestaande, al dan niet denkbeeldige, moetjes loslaat en zelf steeds meer de regie in handen neemt. 

Een volgende keer vertel ik jou graag hoe ik zelf rust ervaarde op het podium in een Stuyfsessie en hoe ik de deelnemers stimuleerde om plezier te beleven aan spelen en zichzelf te tonen. Het blijft spannend om een workshop, lezing, keynote, ceremonie of voordracht te verzorgen als spreker. Of het nu de eerste keer of de tweehonderdste presentatie is, er gaat vanbinnen een alarmsignaal af en we krijgen een shot adrenaline toegediend. Ons brein schiet in een overlevingstoestand en wil ons beschermen voor gevaar en doet dat met allerlei, creatieve saboterende gedachten: "ga van dat podium af!" "Doe stille voort." "Zwijg nu toch." "Niemand zit op jouw verhaal te wachten." "Heb je wel recht van spreken?" "Wat gaan ze van mij denken?" Enzovoort enzovoort. We ervaren allemaal de stem van het alarmsignaal dat vermomd als duiveltje op onze schouder in onze oren sist. Je hoeft er geen slachtoffer van te worden. Je kan bijvoorbeeld luisteren naar dat duiveltje en tegelijkertijd ook ruimte maken voor de stem van een engeltje dat stilletjes helpende gedachten fluistert. Dat verhaal volgt nog, beloofd! Zoals een billboard in Kunsthal Gent vermeldt: "Kunsthal Gent zal altijd een werf zijn", zo is ook de mens een onophoudend kunstwerk in ontwikkeling dat bijleert, creëert, ervaart en bijstuurt om zich aan te passen aan een steeds veranderende binnen- en buitenwereld. 

Nu is het vooral dringend tijd om mijn koffers te maken. Over enkele dagen vlieg ik de Atlantische Oceaan over om een studiereis bij te wonen. Ik mag er niet alleen als deelnemer, maar ook als lesgever het podium pakken. Een gedachte die mij tegelijkertijd rust én gezonde kriebels geeft. Het wordt een lesopdracht waarbij ik zowel de stem van het duiveltje en van het engeltje op mijn schouder zal horen en waarvan ik weet dat beide stemmen helemaal oké en zelfs nodig zijn. Ik zal de shot adrenaline omarmen en kijk al uit naar de shot dopamine wanneer ik de voldoening voel om er te durven voor gaan, zelfs al is het gewoon veel te spannend. 

Zoals ik vorige week zei tijdens de Stuyfsessie: 

voluit leven is ontspanning afwisselen met inspanning,
het een kan niet zonder het ander